Blog 5: Klimaatvluchtelingen, Nomaden en bitcoins

In mijn vorige blog legde ik een verband tussen de VOC op een Indonesisch eiland in 1621 en een recente handelsmissie naar Kenia. Daaruit bleek hoe beperkt ons win-winverhaal is – zoals hightech bloemenproductie  – wanneer het aankomt op de complexe problemen van zulke landen.

Droogte en conflict

In De puzzel van Wajir beschrijf ik hoe nomaden door klimaatverandering met hun vee zuidwaarts trekken. Dat leidt tot spanningen met lokale gemeenschappen. Een recente documentaire toont hoe dit escaleert in Laikipia, een savannegebied in centraal Kenia. Door aanhoudende droogte is er onvoldoende voedsel voor het vee.

Botsende belangen

Al eeuwen trekken inheemse herders door dit gebied. Tijdens de koloniale periode vestigden blanke boeren zich er op enorme ranches, die nog altijd bestaan. Nu is ook een aantal natuurbeschermingsorganisaties actief. Door de toestroom van klimaatvluchtelingen uit het noorden groeit de druk op het land, met gewelddadige confrontaties tot gevolg.

De wet of het leven

In de documentaire zien we beide kanten. Een blank ranchersgezin verjaagt gewapend de nomaden van hun officieel gekochte land. Tegelijk zeggen de herders geen keus te hebben: hun vee sterft, hun bestaan staat op het spel.
Waar nomaden vroeger sporadisch ranches betraden voor het groene gras, riepen de boeren nu de hulp van de politie in. Die loste het op door het vee van de nomaden dood te schieten. Als vergelding werden ranches aangevallen; er vielen doden aan beide zijden.

Ook kleine natuurreservaten beschermen hun terrein gewapend. Ze begrijpen het probleem, maar benadrukken dat traditionele veeteelt geen toekomst meer heeft. Een andere economie is nodig.

Ontwikkeling voor wie?

De Frontlinie-uitzending van 30 april gaat over Bitcoiners van over de wereld die neerstrijken in Ethiopië vanwege de goedkope stroom. Dat land wordt nu ineens een paradijs voor de cryptosector, want die heeft heel veel stroom nodig. En die presenteert de investeringen als oplossing voor het Amerikaanse wegvallen van ontwikkelingshulp.

Maar in Ethiopië heeft de helft van de bewoners nog geen stroom thuis! Net zoals bij onze recente handelsmissie naar Kenia, zal ook hier vooral een kleine elite profiteren, terwijl het land er niet leefbaarder op wordt.

Frank Terwindt

Geïnteresseerd in de Ontwikkelingshulp en voor wie het van belang is?
Lees dit boek De puzzel van Wajir.

Lees ook de review over De puzzel van Wajir.

Lees ook deze artikelen van Frank Terwindt:
Kolonialisme als inspiratie
Kind met het waswater wegspoelen